Nguyễn Văn Dũng
Viện Địa lý, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam Email: tiendungvm@gmail.com
TÓM TẮT
Gia Lai nổi tiếng là vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn của cả nước. Tuy nhiên Gia Lai tiềm ẩn nhiều nguy cơ xói mòn đất cao như điều kiện mưa nhiều, tập trung và phần lớn là núi cao và cao nguyên, đe dọa tới phát triển bền vững của tỉnh. Trong nghiên cứu, mô hình mất đất phổ dụng (USLE) và công nghệ địa không gian được sử dụng để tính lượng xói mòn đất hiện tại. Các dữ liệu lượng mưa, bản đồ đất, mô hình số độ cao, ảnh vệ tinh landsat 8, hiện trạng sử dụng đất 2015 được sử dụng để tính toán và tạo ra các lớp bản đồ hệ số xói mòn thành phần trong môi trường địa không gian. Lớp bản đồ xói mòn đất hiện tại được tạo ra từ phép nhân các lớp bản đồ hệ số xói mòn thành phần sau đó được nhóm gộp thành 6 cấp từ cấp nhẹ đến cấp nguy hiểm. Theo kết quả tính toán phân cấp: xói mòn đất hiện tại ở mức độ trung bình chiếm 12,57% DTTN, mức độ mạnh chiếm 13,22% DTTN, mức độ rất cao chiếm 7,46% DTTN, mức độ nghiêm trọng chiếm 7,00% và xói mòn đất mức nguy hiểm là 8,50% DTTN. Những khu vực này cần có phương án quy hoạch sử dụng đất và biện pháp canh tác thích hợp để kiểm soát xói mòn ở trong giới hạn cho phép.
Từ khóa: xói mòn đất, Gia Lai, USLE, công nghệ địa không gian.
Quantative assessment of soil erosion by using Geospatial techniques for Gia Lai province
Nguyen Van Dung
Institute of Geography, Vietnam Academy of Science and Technology
SUMMARY
Gia Lai province is famous as big specialized farming of industrial crops in Vietnam. However, it contains many risks of high soil erosion such as: high and focusing rainfall; sloping high moutains and plateaus. These threaten the sustainable development of Gia Lai. In This research, Universal Soil Loss Equation (USLE) and Geospatial techniques were used to assess the loss of soil erosion. Under geospatial techniques, rainful data, soil map, gdem aster, landsat 8 image, land use map of 2015 are gathered, processed and used to calculate and create layers of erosion factors. Which were overlaped with multiple operation to create soil erosion layer. The soil erosion layer is grouped into 5 classes of soil erosion loss, from weak level to catastrophic level. The results show that modest soil erosion is 12.57% of natural area of Gia Lai province; strong soil erosion is 13.22%; very strong soil erosion is 7.46%; severe soil erosion is 7.00% and catastrophic soil erosion is 8.50% of natural area These areas should be prioritized for appropriate land use planning and conservation practices to control soil erosion in soil loss tolerance.
Keywords: Soil erosion, Gia Lai, USLE, geospatial techniques.
Người phản biện: PGS.TS. Nguyễn Thị Dần, PGS.TS. Lê Thái Bạt
Email: hoikhoahocdatvn@yahoo.com
Ngày nhận bài: 29/11/2018
Ngày thông qua phản biện: 24/02/2020
Ngày duyệt đăng: 04/3/2020