ĐÁNH GIÁ XÓI MÒN ĐẤT BẰNG PHƯƠNG PHÁP THÀNH LẬP BẢN ĐỒ XÓI MÒN TIỀM TÀNG VÀ BẢN ĐỒ XÓI MÒN THỰC TRẠNG, ÁP DỤNG PHƯƠNG TRÌNH MẤT ĐẤT PHỔ DỤNG CẢI TIẾN (RUSLE) VÀ CÔNG CỤ HỆ THỐNG THÔNG TIN ĐỊA LÝ (GIS) – MỘT NGHIÊN CỨU ĐIỂN HÌNH Ở HUYỆN YÊN THÀNH, TỈNH NGHỆ AN
Phan Liêu1, Lưu Hải Tùng2, Trà Ngọc Phong3, Nguyễn Thị Oanh4
[1] Hội Khoa học đất Việt Nam [1] Viện Địa lý tài nguyên Tp. HCM – Viện HL KH&CN Việt Nam [1] Sở NN và PTNT Tp. HCM [1] NCS Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, GV Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG-HCM)TÓM TẮT
Xói mòn đất (Soil erosion) làm mất đất, mất chất dinh dưỡng trong đất, gây nên thoái hoá đất, làm giảm năng suất cây trồng. Đối với vùng nhiệt đới ẩm như nước ta, xói mòn đất do mưa nhiều lại càng trở nên trầm trọng. Đánh giá xói mòn đất và đề xuất giải pháp quản lý chống xói mòn nhất là cho vùng đất dốc là việc làm cần thiết. Đã có một số phương pháp đánh giá xói mòn đất nhưng cơ sở thiếu vững chắc, kết quả sai số nhiều. Gần đây, với công cụ GIS người ta đã áp dụng phương trình RUSLE để đánh giá xói mòn đất. Bài viết tổng hợp quy trình của việc đánh giá này. Nghiên cứu điển hình xói mòn đất huyện Yên Thành tỉnh Nghệ An đã được giới thiệu tóm tắt để làm rõ phương pháp nói trên.
Từ khoá: Xói mòn đất, bản đồ xói mòn tiềm tàng, bản đồ xói mòn thực trạng, RUSLE, GIS.
SUMMARY
Evaluation of soil erosion by the establishing Potential erosion map and Actual erosion map, applied RUSLE and GIS tools – A case study of Yen Thanh district, Nghe An province
Phan Lieu1, Luu Hai Tung2, Tra Ngoc Phong3, Nguyen Thi Oanh4
1 Vietnam Soil Science Society – VSSS
2 Ho Chi Minh City Institude of Resources Geography – IRG , VietNam Academy of Science and Technology – VAST
3 Ho Chi Minh City Department of Agriculture and Rural Development – HCMC DARD
4 Postgraduate student, Vietnam Academy of Agricultural Sciences – VAAS;
Lecturer, University of Social Sciences and Humanities -VNU-HCM
Soil erosion makes soil loss and nutrients in soil together, causes soil degradation and plant productivity reduced. For the humid tropics like Vietnam with big rainfall that soil erosion will be more seriously. Evaluation of soil erosion and propose the solutions for management and against soil erosion, especially in sloping areas are urgently needed. It had been several methods for evaluation of soil erosion, but because lack of strong basis and the results obtained much error. Recently, with GIS tools they applied RUSLE for evaluation of soil erosion. This article deals with the synthesis procedures of this method. A case study on soil erosion in Yen Thanh district, Nghe An province is presented to make clear the contents above mentioned.
Keyword: Soil erosion, potential erosion map, actual erosion map, RUSLE, GIS.
Người phản biện: PGS.TS. Lê Thái Bạt
Email: hoikhoahocdatvn@yahoo.com
Ngày nhận bài: 17/8/2022
Ngày thông qua phản biện: 10/9/2022
Ngày duyệt đăng: 12/9/2022