SỬ DỤNG ĐỒNG VỊ RƠI LẮNG ĐÁNH GIÁ TỐC ĐỘ XÓI MÒN TRÊN ĐẤT SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP TỈNH ĐẮK LẮK
Nguyễn Thị Thảo Nhung1*, Trình Công Tư1, Nguyễn Văn Bình1
[1]Trung tâm Nghiên cứu Đất, Phân bón và Môi trường Tây Nguyên*Email: thaonhung.nguyen@gmail.com
TÓM TẮT
Khảo sát 180 điểm đại diện cho 5 cấp độ dốc và 4 loại hình sử dụng đất tại tỉnh Đắk Lắk, các mẫu đất đã được thu thập, phân tích đồng vị rơi lắng và tính toán xói mòn đất. Kết quả nghiên cứu cho thấy, trung bình lượng đất mất do xói mòn trong 57 năm (1963 – 2020) biến động 4,83 – 33,40 tấn/ha/năm, tùy thuộc vào độ dốc và thảm phủ. Theo đó, độ dốc càng cao thì xói mòn xảy ra càng mạnh. Tốc độ xói mòn trên các loại hình sử dụng đất gia tăng theo thứ tự: cà phê < cao su < ngô < sắn. Hiện nay, đất trồng cà phê có mức độ xói mòn thấp hơn trung bình nhiều năm 0,51 – 2,71 tấn/ha. Tình trạng xảy ra ngược lại trên đất trồng cao su, ngô và sắn với các mức chênh lệch 1,82 – 9,06 tấn/ha, 2,09 – 13,48 tấn/ha và 9,27 – 14,25 tấn/ha.
Từ khóa: Che phủ, đất, đồng vị, độ dốc, xói mòn.
SUMMARY
Application of the radionuclides distribution method to assess soil erosion rates
on agricultural land in Dak Lak province
Nguyen Thi Thao Nhung1, Trinh Cong Tu1, Nguyen Van Binh1
1Research Center for Highland Soils, Fertilizers & Environment
At 180 survey sites, which were different from 5 slope levels and 4 land use types in Dak Lak province, soil samples were collected, analyzed of fallout radionuclides and soil erosion rate were estimated. The study results showd that, annual soil loss over 57 years (1963 – 2020) were 4.83 – 33.40 t.ha-1depending on topography or cover. Whereby, the higher sloping degree was, the more soil loss recorded; the soil erosion rate on farm types increased in the following order: coffee < rubber < maize < cassava. On coffee farms, actually, the soil loss was 0.51 – 2.71 t.ha-1 lower than the annual average, while soil loss were more in rubber, maize and cassava farms with higher than the annual average of 1.82 – 9.06 t.ha-1, 2.09 – 13.48 t.ha-1 and 9,27 – 14.25 t.ha-1respectively.
Keywords: Cover, erosion, isotope, slope, soil.
Người phản biện: PGS.TS. Phạm Quang Hà
Email: dongsongsao8@gmail.com
Ngày nhận bài: 12/8/2022
Ngày thông qua phản biện: 16/10/2022
Ngày duyệt đăng: 17/10/2022