KHẢO SÁT MỘT SỐ ĐẶC TÍNH HÓA HỌC VÀ SINH HỌC ĐẤT THEO CÁC GIAI ĐOẠN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA LÚA TRÊN NỀN ĐẤT CÓ pH THẤP TẠI ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

KHẢO SÁT MỘT SỐ ĐẶC TÍNH HÓA HỌC VÀ SINH HỌC ĐẤT THEO CÁC GIAI ĐOẠN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA LÚA TRÊN NỀN ĐẤT CÓ pH THẤP TẠI ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

Đỗ Thị Xuân1, Trần Văn Dũng2, Nguyễn Quốc Khương2, Trần Đức Lộc1*

[1]Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Trường Đại học Cần Thơ

2Khoa Khoa học Đất, Trường Nông nghiệp, Trường Đại học Cần Thơ

*E-mail: tranducloc210@gmail.com

TÓM TẮT

Mục tiêu của nghiên cứu là khảo sát hiện trạng một số đặc tính hóa học và sinh học đất trồng lúa (Oryza sativa L.) có pH thấp và sự tương quan giữa các đặc tính theo giai đoạn sinh trưởng và phát triển của lúa tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Ba mươi mẫu đất được thu ở giai đoạn lúa đạt 0 – 35 ngày sau khi gieo (NSKG), 35 – 60 NSKG và 60 – 90 NSKG, phân tích mật số vi sinh vật và một số chỉ tiêu hóa học đất. Kết quả cho thấy hàm lượng Nts, CHC, vi khuẩn cố định đạm tự do (Bac-Burk) và vi khuẩn phân hủy cellulose (Bac-CMC) giảm theo giai đoạn khảo sát. Mật số vi khuẩn hòa tan lân (Bac-NBRIP) tương quan dương với Nts (r=0,65*), Pts (r=0,7*) và CHC (r=0,66*). Kết quả phân tích thành phần chính (PCA) cho thấy các giá trị Nts, Pts, CHC, Bac-Burk, Bac-CMC và Bac-NBRIP ảnh hưởng đến 68,72% lên sự sinh trưởng và phát triển của lúa đến giai đoạn 60 NSKG. Kết quả có tiềm năng khuyến cáo sử dụng dinh dưỡng và chế phẩm vi sinh phục vụ canh tác lúa đến giai đoạn 60 NSKG trên nền đất có pH thấp.

Từ khóa: đặc tính hóa học đất, sinh trưởng, lúa, mật số vi sinh vật, nhóm vi sinh vật chức năng.

SUMMARY

Investigating some chemical and biological properties of soil during the growth and development stages of rice on soil low pH in the Mekong Delta

Do Thi Xuan1, Tran Van Dung2, Nguyen Quoc Khuong2, Tran Duc Loc1

1Institute of Food and Biotechnology, Can Tho University
2College of Agriculture, Can Tho University

The aim of the study was to investigate some soil chemical and biological properties and the correlation between these properties during the growth and development of the rice plant (Oryza sativa L.) in the Mekong Delta. Thirty rhizosphere soil samples were collected at three stages of rice plants including 0-35 days after sowing (NSKG), 35 – 60 NSKG and 60 – 90 NSKG to analyze densities of total and functional microorganisms as well as some soil chemical parameters. The results showed that the contents of Nts, CHC, free nitrogen fixing bacteria (Bac-Burk) and cellulose decomposing bacteria (Bac-CMC) decreased during rice crop. Phosphate solubilizing bacteria (Bac-NBRIP) was positively correlated with Nts (r = 0.65*), Pts (r = 0.7*) and CHC (r = 0.66*). The contents ​​of Nts, Pts, CHC, Bac-Burk, Bac-CMC and Bac-NBRIP affected up to 68.73% of the rice growth and development under the soil low pH in the Mekong Delta. This result showed that the nutritions of organic matter content, nitrogen and phosphorus should be applied for rice plant growth until the plant get 60 NSKG under the soil low pH condition.

Keywords: soil chemical properties, growth stage of rice, densisty of microorganisms, functional microorganisms.

 

Ngày nhận bài: 21/3/2025

Ngày thông qua phản biện: 17/4/2025

Ngày duyệt đăng: 12/6/2025