ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG DO HẠN HÁN TẠI LƯU VỰC SÔNG GIANH, VIỆT NAM

ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG DO HẠN HÁN TẠI LƯU VỰC SÔNG GIANH, VIỆT NAM

Trần Thị Mai Anh1, Dương Anh Quân2

1ĐH Nông Lâm, Thái Nguyên, tranthimaianh@tuaf.edu.vn
2ĐH Mỏ Địa chất Hà Nội, duonganhquan@humg.edu.vn

TÓM TẮT

Mục tiêu của đánh giá tính dễ bị tổn thương là nhằm hiểu rõ một hệ thống bao gồm các vấn đề về kinh tế – xã hội- môi trường và con người sẽ bị ảnh hưởng như thế nào do hiểm họa gây ra. Quảng Bình nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa. Mùa khô kéo dài ở lưu vực sông Gianh từ tháng 4 đến tháng 8 là nguyên nhân gây ra hiểm họa hạn hán, gây ra tác động mạnh tới hoạt động sản xuất và con người, đặc biệt trong nông nghiệp tại đây. Nghiên cứu sử dụng môi trường GIS, bằng phương pháp phân tích đa chỉ tiêu hỗ trợ ra quyết định (MCDA) thông qua phương pháp Pairwise để chỉ ra mức độ tổn thương do hạn hán. Kết quả nghiên cứu cho thấy sự thay đổi khí hậu sẽ tạo ra những thay đổi quan trọng trong các khu vực, thiếu hụt nước chủ yếu xảy ra ở các khu vực ven biển, nơi dân cư đông đúc và nước chủ yếu được sử dụng cho sản xuất nông nghiệp. Các xã có rủi ro hạn hán cao và rất cao nằm ở ba xã thuộc huyện Kỳ Anh, bảy xã thuộc huyện Bố Trạch và bốn xã thuộc thị xã Ba Đồn.

Từ khóa: GIS, MCDA, lưu vực sông, hạn hán, biến đổi khí hậu.

SUMMARY

Assessment of vulnerability to drought in the Gianh River basin, Vietnam

Tran Thi Mai Anh1, Dzuong Anh Quan2

1Thai Nguyen University of Agriculture and Forestry, Viet Nam
2Ha Noi University of Mining and Geology, Viet Nam

The objective of this vulnerability assessment is to understand how a system of socio-economic and environmental issues and people in Giang River catchement, Quang Binh province will be affected by a natural hazard. Quang Binh is located in the tropical monsoon climate, where the prolonged dry season in the Gianh river basin from April to August is the cause of the drought hazard, causing strong impacts on production activities and people, especially in agriculture. The study used GIS environment, and multi-criteria decision support analysis (MCDA) through Pairwise method to estimate the extent of vulnerability due to drought. The results showed that climate change will create important changes in the regions, water shortage mainly occurs in coastal areas where the population is dense and water is mainly used for agricultural production. Three communes in Ky Anh district, seven communes in Bo Trach district and four communes in Ba Don town were dermined as high and very hight risk of drought.

Keywords: GIS, MCDA, river basin, drought, climate change.

Người phản biện: PGS.TS. Vũ Năng Dũng
Email: vunangdung15@gmail.com

Ngày nhận bài: 24/6/2022

Ngày thông qua phản biện: 25/4/2023

Ngày duyệt đăng: 26/4/2023