Tạp chí
PHÂN TÍCH GRADIENT ĐÁNH GIÁ XU HƯỚNG MỞ RỘNG ĐÔ THỊ HOÁ TẠI KHU VỰC PHÍA BẮC VÀ TÂY BẮC CỦA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Hà Tuấn Cường1*
[1]Phân viện Điều tra, Quy hoạch Rừng Nam bộ*E-mail: tuancuongdialyk38@gmail.com
TÓM TẮT
Việc phân tích và định lượng sự thay đổi về mô hình cảnh quan xung quanh các khu vực đô thị có ý nghĩa rất lớn về mặt sinh thái, đặc biệt trong quản lý không gian xanh và là cơ sở cho phát triển bền vững. Mục tiêu nghiên cứu chính của bài viết này là định lượng sự thay đổi cấu trúc cảnh quan tại khu vực ngoại thành phía Bắc và Tây Bắc thành phố Hồ Chí Minh (Tp. HCM) bằng phân tích gradient dưới tác động của đô thị hóa từ năm 2015 đến năm 2024. Trong vòng 9 năm, quá trình mở rộng đô thị hoá tại vùng trung tâm thành phố đã làm giảm diện tích đất có rừng, đất nông nghiệp và gia tăng diện tích đất xây dựng ở khu vực nghiên cứu. Kết quả cũng cho thấy rằng, các mảnh thảm phủ thực vật bị phân tán rõ rệt và các mảnh đất xây dựng có xu hướng mở rộng theo chiều hướng hợp nhất thành các mảnh lớn. Sự mở rộng diện tích đô thị theo thời gian và bản chất năng động của các số liệu không gian đã cung cấp thông tin về mức độ tăng trưởng đô thị, đóng góp, hỗ trợ cho mục tiêu phát triển bền vững.
Từ khoá: phân tích gradient, đô thị hoá, phía Bắc và Tây Bắc thành phố Hồ Chí Minh, cảnh quan.
SUMMARY
Gradient analysis for evaluating urban expansion trends in the Northern and Northwestern areas of Ho Chi Minh city
Ha Tuan Cuong1
1Southern Sub-Institute of Forest Inventory and Planning
Analyzing and quantifying landscape changes in urban areas is crucial for ecology, especially green spaces, and serves as a foundation for sustainable development. This study aims to assess landscape structure changes in the northern and northwestern suburban areas of Ho Chi Minh City using gradient analysis from 2015 to 2024. Over nine years, urban expansion has reduced forested and agricultural land while increasing built-up areas. The results indicate significant fragmentation of vegetation patches and a trend of built-up areas merging into larger clusters. These spatial dynamics provide valuable insights into urban growth patterns, supporting sustainable development strategies.
Keywords: gradient analysis, urbanization, Northern and Northwestern Ho Chi Minh city, landscape metrics.
Ngày nhận bài: 27/3/2025
Ngày thông qua phản biện: 21/4/2025
Ngày duyệt đăng: 16/6/2025
