NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG ẢNH VIỄN THÁM HỖ TRỢ CẬP NHẬT BẢN ĐỒ THỔ NHƯỠNG HUYỆN GÒ QUAO, TỈNH KIÊN GIANG

NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG ẢNH VIỄN THÁM HỖ TRỢ CẬP NHẬT BẢN ĐỒ THỔ NHƯỠNG HUYỆN GÒ QUAO, TỈNH KIÊN GIANG

Trần Lê Dân1, Bùi Mai Trinh1, Võ Quang Minh1*

[1]Bộ môn Tài nguyên đất đai, Khoa Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên, Trường Đại học Cần Thơ

*E-mail: vqminh@ctu.edu.vn

TÓM TẮT

Nghiên cứu nhằm sử dụng ảnh viễn thám để cập nhật bản đồ thổ nhưỡng tại huyện Gò Quao, tỉnh Kiên Giang. Nghiên cứu thu thập bản đồ thổ nhưỡng huyện Gò Quao năm 2018, ảnh viễn thám Sentinel-2; sử dụng các phương pháp giải đoán ảnh viễn thám; kiểm tra thực địa gồm 129 điểm khảo sát, kiểm tra độ tin cậy (chỉ số Kappa của kết quả giải đoán); xác định mới quan hệ giữa hiện trạng thực phủ đuợc giải đoán và các loại đất. Qua đó thành lập bản đồ thổ nhưỡng dựa trên quan hệ với hiện trạng thực phủ; xác định mức độ tin cậy của bản đồ thổ nhưỡng được thành lập. Kết quả giải đoán xác định được 9 loại hiện trạng: (1) lúa 2 vụ, (2) khóm, (3) lúa – tôm, (4) thủy sản, (5) dừa, (6) cây lâu năm khác, (7) công trình xây dựng, (8) lục bình, (9) sông rạch. Qua mối quan hệ được xác định, chuyển đổi bản đồ hiện trạng sang bản đồ thổ nhưỡng với các mức độ tin cậy khác nhau. Kết quả đã xác định được 5 loại đất: (1) Đất phèn hoạt động nhẹ trên nền phèn tiềm tàng sâu (Sj2p), (2) Đất phèn hoạt động nhẹ trên nền phèn tiềm tàng sâu, nhiễm mặn trung bình (Sj2pM), (3) Đất phèn tiềm tàng nông, nhiễm mặn trung bình (Sp1M), (4) Đất phèn, nhiễm mặn, lập líp (SMv), (5) Đất phèn, lập líp (Sv) với mức độ tin cậy khác nhau, một số kiểu sử dụng có quan hệ chặt với loại đất, và cũng có một số kiểu sử dụng không có quan hệ với các lọai đất. Do mức độ hiệu quả sử dụng ảnh chưa cao trong điều kiện nghiên cứu, nghiên cứu đã đề xuất được quy trình cập nhật bản đồ thổ nhưỡng từ ảnh viễn thám ở các mức lệ phù hợp khác nhau. Bên canh đó cũng đã đánh giá và đề xuất được khả năng áp dụng ảnh viễn thám với các ưu khuyết điểm và giải pháp để tăng hiệu quả sử dụng ảnh viễn thám phục vụ cập nhật bản đồ thổ nhưỡng thời gian tới.

Từ khóa: ảnh viễn thám, bản đồ thổ nhưỡng, cập nhật, huyện Gò Quao.

 

SUMMARY

The study on using of remote sensing images to support updating the soil map
of Go Quao district, Kien Giang province

Tran Le Dan1, Bui Mai Trinh1, Vo Quang Minh1

1Department of Land Resources, College of Environment and Natural Resources, Can Tho University

The study aims to use remote sensing images to update the soil map in Go Quao district, Kien Giang province. The study collects soil maps, Sentinel-2 remote sensing images, and image interpretation methods. conducts field validation of 129 survey points, and accuracy assessment (Kappa index) to estimate the relationship between the interpreted land cover status and soil types. Thereby, a soil map is established based on the relationship with the land cover status. The interpretation results identify 9 types of status: (1) double-crop rice, (2) pineapple, (3) rice-shrimp, (4) aquatic products, (5) coconut, (6) other perennial plants, (7) construction works, (8) water hyacinth, (9) rivers and canals. Through the newly identified relationships, the current status map was converted to a soil map with different levels of reliability. The results identified 5 types of soil: (1) Slightly active acid sulfate on deep potential acid sulfate soil (Sj2p), (2) Slightly active acid sulfate on deep potential acid sulfate soil, moderate salinity (Sj2pM), (3) Shallow potentially acid sulfate soil, moderate salinity (Sp1M), (4) Acid sulfate soil, salinity, ridged (SMv), (5) Acid sulfate soil, ridged (Sv) with different levels of reliability, some types of land use were closely related to the soil type, and some types of land use were unrelated to the soil types. Due to the low efficiency of using images in the research conditions, the study proposed a process for updating soil maps from remote sensing images at different appropriate scales. In addition, the possibility of applying remote sensing images with advantages and disadvantages and solutions to increase the effectiveness of using remote sensing images to update soil maps in the future has also been evaluated and proposed.

Keywords: remote sensing images, soil maps, updating, Go Quao district.

Ngày nhận bài: 25/12/2024

Ngày thông qua phản biện: 16/3/2025

Ngày duyệt đăng: 29/5/2025