ẢNH HƯỞNG CỦA QUÁ TRÌNH ĐÔ THỊ HÓA ĐẾN SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG TẠI THÀNH PHỐ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN

ẢNH HƯỞNG CỦA QUÁ TRÌNH ĐÔ THỊ HÓA ĐẾN SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG TẠI THÀNH PHỐ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN

Lê Văn Thơ1*, Trương Thành Nam1, Nguyễn Lê Duy1, Vương Vân Huyền1

[1]Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Thái Nguyên

*E-mail: levantho@tuaf.edu.vn; ĐT: 0912 003 756

TÓM TẮT

Trong giai đoạn 2010 – 2023, tỷ lệ đô thị hóa tại thành phố Phổ Yên tăng mạnh từ 9,07% (2010) lên 73,15% (2023), với dân số đô thị tăng gần 12 lần. Sự phát triển nhanh chóng các khu công nghiệp và đô thị đã làm giảm 1.063,74 ha đất nông nghiệp, trong đó đất sản xuất nông nghiệp giảm sâu nhất. Kết quả điều tra 254 hộ về tính bền vững sử dụng đất nông nghiệp theo ba trụ cột kinh tế, xã hội, môi trường cho thấy: hiệu quả kinh tế tương đối cao với thu nhập nông nghiệp ổn định, tuy nhiên năng suất đất chưa thực sự bền vững; về xã hội, an ninh lương thực được đảm bảo tốt; trong khi đó, khía cạnh môi trường còn một số hạn chế với tỷ lệ thoái hóa đất, ô nhiễm phân bón và thuốc bảo vệ thực vật, cùng mức độ đa dạng sinh học ở mức bền vững thấp. Những kết quả này đặt ra yêu cầu cấp thiết về chính sách quản lý đất đai linh hoạt và định hướng sử dụng đất nông nghiệp theo hướng bền vững trong bối cảnh đô thị hóa.

Từ khóa: đô thị hóa, sử dụng đất, tính bền vững, thành phố Phổ Yên.

SUMMARY

Impact of urbanization on sustainable agricultural land use in Pho Yen city, Thai Nguyen province

Le Van Tho1, Truong Thanh Nam1, Nguyen Le Duy1, Vuong Van Huyen1

1University of Agriculture and Forestry, Thai Nguyen University

From 2010 to 2023, Pho Yen City experienced a dramatic increase in urbanization, rising from 9.07% to 73.15%, accompanied by an almost 12-fold growth in urban population. This rapid urban expansion, driven by industrial and residential development, resulted in the loss of 1,063.74 hectares of agricultural land-primarily agricultural production areas.

Based on a survey of 254 households, the sustainability of agricultural land use was assessed across economic, social, and environmental dimensions. Economically, agricultural activities showed relatively high sustainability, with stable net income; however, land productivity remained suboptimal. Social indicators revealed strong food security and generally secure land tenure. Environmentally, several challenges persist, including soil degradation, excessive use of agrochemicals, and low biodiversity integration in farming systems. These findings underscore the urgent need for adaptive land use policies and integrated planning to promote sustainable agricultural land management amidst accelerating urbanization.

Keywords: urbanization, land use, sustainability, Pho Yen city.

 

Ngày nhận bài: 25/3/2025

Ngày thông qua phản biện: 12/5/2025

Ngày duyệt đăng: 16/6/2025