ĐÁNH GIÁ XÓI MÒN, BỒI LẮNG ĐẤT TRONG SƯỜN ĐỒI CANH TÁC SỬ DỤNG ĐỒNG VỊ PHÓNG XẠ RƠI LẮNG XESI Cs-137

Lê Đình Cường¹*, Bùi Đắc Dũng¹, Phạm Đình Rĩnh²,
Dương Đức Thắng¹, Dương Văn Thắng¹,
Đoàn Thúy Hậu¹, Nguyễn Thị Thu Hà¹,
Nguyễn Văn Khánh¹, Nguyễn Huyền Trang¹

[1]Viện Khoa học và Kỹ thuật Hạt nhân (INST).

²Viện Thổ nhưỡng Nông hóa.

(*) Email: ledinhcuong.inst@gmail.com

TÓM TẮT

Trong nghiên cứu này đã sử dụng kỹ thuật đồng vị xesi Cs-137 để đánh giá sự xói mòn, bồi lắng đất trên sườn đồi canh tác dốc. Nghiên cứu đã lấy 92 mẫu đất và 03 mẫu tham chiếu trong lưu vực canh tác tại thôn Đồng Cao, xã Tiến Xuân, huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội đã được Viện Thổ nhưỡng Nông hóa xây dựng và triển khai hệ thống bể hứng quan trắc xói mòn từ năm 2001. Các mẫu đất được đưa về phòng thí nghiệm phân tích hoạt độ Cs-137. Từ mật độ tồn lưu tại các vị trí và mật độ tham chiếu Cs-137, đã sử dụng mô hình tỷ lệ (PM – Proportional Model) để xác định tốc độ xói mòn, bồi lắng đất trong toàn lưu vực. Kết quả phân tích cho thấy tốc độ xói mòn, bồi lắng trung bình trong toàn lưu vực sử dụng mô hình tỉ lệ là 4,35 tấn/ha/năm. Kết quả này phù hợp với kết quả quan trắc bằng phương pháp truyền thống và một số nghiên cứu khác trước đây. Các kết quả nghiên cứu cũng được biểu diễn trên bản đồ phân bố tốc độ xói mòn, bồi lắng trong toàn lưu vực, cho thấy một bức tranh toàn cảnh hơn về hiện trạng phân bố lại đất do xói mòn trong lưu vực.

Từ khóa: xói mòn, mật độ tồn lưu, giá trị tham chiếu, xesi Cs-137.

 

Evaluation on soil erosion and sedimentation in agricultural cultivation hillsides by using isotopic technique cesium Cs-137

Le Dinh Cuong^1*, Bui Dac Dung¹, Pham Dinh Rinh², Duong Duc Thang¹, Duong Van Thang¹, Doan Thuy Hau¹, Nguyen Thi Thu Ha¹, Nguyen Van Khanh¹, Nguyen Huyen Trang¹

¹Institute for Nuclear Science and Technology
² Soils and Fertilizers Research Institute

SUMMARY

In this study the isotopic technique cesium Cs-137 was used to evaluate soil erosion and sedimentation in agricultural cultivation hillsides. The study collected 92 soil samples and 3 reference samples within a sloping agricultural cultivation catchment in Dong Cao hamlet, Tien Xuan commune, Thach That district, Ha Noi city, where the Soils and Fertilizers Research Institute built and implemented the longterm erosion monitoring since 2001. Soil samples were taken to Cs-137 activity analysis in a laboratory. From the residual density at locations and reference density of Cs-137, the proportional model was used to determine the rate of soil erosion and sedimentation throughout the catchment. From the analysis results show that the average rate of erosion and sedimentation in the whole basin is 4.35 tons/ha/year. This result is consistent with the results of monitoring by traditional methods and number of other previous studies. The research results are also presented on the map of the rate of erosion and sedimentation in the whole basin, showing a more comprehensive picture of the current situation of land redistribution due to erosion in the basin.

Keywords: erosion, residual density, reference value, cesium Cs-137.

 

Người phản biện: TS. Bùi Huy Hiền
Email: buihuyhien@gmail.com

Ngày nhận bài: 28/4/2020

Ngày thông qua phản biện: 20/02/2021

Ngày duyệt đăng: 01/3/2021